Ερωτήσεις 2010

Προς τους Υπουργούς:
• Υγείας
• Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής
• Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης

ΘΕΜΑ: «Διαχείριση Ε.Ι.Α από τα νοσοκομεία της χώρας»

Με θυμό και τρόμο υποδεχθήκαμε την είδηση που είδε το φως της δημοσιότητας για τα αποτελέσματα της έρευνας της Επιτροπής Περιβάλλοντος σχετικά με την διαχείριση των Επικίνδυνων Νοσοκομειακών Αποβλήτων(Ε.Ι.Α), με προφανείς επιπτώσεις όχι μόνο στη δημόσια υγεία και το περιβάλλον, αλλά και διαστάσεις για σκοτεινά πάρε-δώσε με εταιρείες που έχουν αναλάβει την παραλαβή και διαχείριση Ε.Ι.Α. Μπροστά σε όλα αυτά η παράλληλη είδηση για παραπομπή της χώρας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, είναι το μικρότερο κακό...
Το μεγάλο ερώτημα ήταν και παραμένει πού πηγαίνουν τα χημικά, τοξικά και βιολογικά μολυσματικά απόβλητα των νοσοκομείων. Η απάντηση αποδείχθηκε ότι μπορούσε να δοθεί πριν από την έρευνα της Επιτροπής: Στον υδροφόρο ορίζοντα, στο νερό που πίνουμε, τα τρόφιμα που καταναλώνουμε, τον αέρα που εισπνέουμε.
Όπως διαβάσαμε στον Τύπο, όλα τα στοιχεία που προέκυψαν από την εξέταση του θέματος των νοσοκομειακών αποβλήτων στο πλαίσιο των εργασιών της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής με πρωτοβουλία του προέδρου της Κώστα Καρτάλη, συντείνουν στην άποψη ότι τα ραδιονουκλίδια, τα υγρά από τις ραδιοθεραπείες, διάφορα αργυρούχα, το αίμα, τα ούρα, τα κόπρανα και τα λοιπά βιολογικά υγρά των ασθενών, οι καθετήρες, οι μολυσμένες βελόνες, τα χειρουργικά εργαλεία και τα διάφορα εργαλεία ιατρικών εξετάσεων, αντιμετωπίζονται ως λίπασμα και καταλήγουν σε εμάς και τα παιδιά μας!
Επικαλούμαι την χαρακτηριστική δήλωση του προέδρου της Επιτροπής Κώστα Καρτάλη: «Από τα στοιχεία που έχει συλλέξει η Επιτροπή, από το Τεχνικό Επιμελητήριο, τους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος, τον Συνήγορο του Πολίτη κ.ά., σε σύνολο 25 δημόσιων νοσοκομείων στην Αττική, με άθροισμα 10.667 κλινών και εκτιμώμενη ημερήσια παραγωγή Επικίνδυνων Ιατρικών Αποβλήτων(Ε.Ι.Α). 7.467 κιλών, παραδόθηκαν στον αποτεφρωτήρα μόνο 2.219 κιλά, δηλαδή μόλις το 20% της εκτιμώμενης ποσότητας. Ακόμα κι αν υποτεθεί ότι ένα 30% υφίσταται ενδονοσοκομειακή επεξεργασία, δηλαδή με μικρούς κλιβάνους και με αδρανοποίηση, αναζητείται η τύχη του υπόλοιπου 50%. Αντίστοιχη είναι η κατάσταση και στα ιδιωτικά νοσοκομεία, ενώ η εικόνα μάλλον επιδεινώνεται για τα περιφερειακά νοσοκομεία»!!!
Αναλυτικότερα:
• Οι εσωτερικοί κανονισμοί διαχείρισης των αποβλήτων στα νοσοκομεία, παραμένουν από υποτιμημένοι έως ανύπαρκτοι!
• Το κύκλωμα μεταφόρτωσης και εκμετάλλευσης των αποβλήτων έχει αυτό-οργανωθεί, στεγανοποιηθεί... Αντιμέτωποι με φραστική βία και όχι μόνο, ήλθαν πολλοί από τους αρμόδιους επιθεωρητές.
• Η συλλογή πληροφοριών υπήρξε στα νοσοκομεία της Περιφέρειας, δύσκολη. Παρατηρήθηκε πολυδιάσπαση, δυστοκία και τελικά έλλειψη σταθμισμένων στατιστικών στοιχείων.
• Ο ρόλος της Αυτοδιοίκησης στον τομέα της διαχείρισης των αποβλήτων είναι ανενεργός.
• Τα νοσοκομεία της Περιφέρειας Εξυπηρετούνται, ως επί το πλείστον, μετ' εμποδίων από παλαιάς τεχνολογίας κλιβάνους που εκλύουν επιβλαβή αέρια. Επιλέγεται ωστόσο κατά κόρον και η λύση της χύμα διάθεσης σε Χώρους Ταφής Απορριμμάτων. Ειδικά επ' αυτού έχω προσωπική εκτίμηση από πρόσφατη επίσκεψή μου στον Χ.Υ.Τ.Α της Ξερόλακας Πάτρας!!!
• Κάθε μέρα, σύμφωνα με εκτιμήσεις, παράγονται 25 τόνοι επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων ανά την επικράτεια. Δεν γνωρίζουμε πόσα από αυτά, είναι τοξικά ή ραδιενεργά!
• Το μεγαλύτερο μέρος της «ορφανής» ποσότητας, περίπου 15 τόνοι, αναμειγνύεται με τα οικιακά απορρίμματα!!!
• Τα υγρά απόβλητα των μικροβιολογικών και των ακτινολογικών εργαστηρίων κατέληγαν και εξακολουθούν να καταλήγουν στο αποχετευτικό δίκτυο!
• Όπως προκύπτει από την έρευνα των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος, ορισμένοι υπεύθυνοι νοσοκομείων «βαπτίζουν» τα επικίνδυνα ιατρικά απόβλητα «απορρίμματα αστικού χαρακτήρα» και τα παραδίδουν στα απορριμματοφόρα του Δήμου!!!
• Παρότι υπάρχει πρόβλεψη για σακούλες ειδικών χρωμάτων προκειμένου να σημαίνονται τα απορρίμματα, σε ελάχιστες περιπτώσεις τηρήθηκε.
• Εντοπίστηκαν ληγμένα φάρμακα σε ύποπτα σημεία και οι ισχυρισμοί ότι επρόκειτο να παραδοθούν σε ιδιωτική εταιρεία προκειμένου να σταλούν στο εξωτερικό, δεν συνοδεύονταν από τα απαραίτητα δικαιολογητικά.
• Υγρά στερέωσης και εμφάνισης από ακτινολογικά εργαστήρια, άλλοτε κατέληγαν σε απαργυρωτές για αφαίρεση του αργύρου ο οποίος...φυλασσόταν στις τουαλέτες και άλλοτε κατέληγαν στην αποχέτευση επειδή το επίμαχο μηχάνημα δεν ήταν...συνδεδεμένο!
• Υλικά που δεν θα έπρεπε να αποτεφρώνονται έπαιρναν την άγουσα για τον αποτεφρωτήρα κατά παράβαση του νόμου.
• Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, από το 2002 και εντεύθεν, μία μόνο εταιρεία είναι ανάδοχος για την παραλαβή Ε.Ι.Α από 41 νοσοκομεία, Κλινικές και Κέντρα Υγείας στη χώρα, με κόστος διαχείρισης 0,34 ευρώ ανά κιλό στην Αθήνα και ένα ευρώ στην Περιφέρεια. Όλες οι υπόλοιπες είναι ακαταχώριστες και μυστηριώδεις...
• Στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων δεν γίνεται διαχωρισμός υλικών πριν από την παράδοση.
• Κατά την μεταφορά δεν τηρούνται οι όροι ασφάλειας και υγεινής. Οι θερμοκρασίες δεν είναι σωστές, οι σακούλες δεν είναι ανθεκτικές κ.λπ.
• Πολλά νοσοκομεία δεν παραδίδουν καθόλου Ε.Ι.Α! Παραδίδουν «ακίνδυνες» ποσότητες πολύ μεγαλύτερες από τις προβλεπόμενες για το δυναμικό τους...
• Οι έρευνες έδειξαν ότι αρκετές εταιρείες παραλαβής Ε.Ι.Α πωλούσαν το υλικό τους, μεταξύ του οποίου και εύφλεκτο, ως καύσιμη ύλη!!!
• Επικρατεί ασάφεια σε ό,τι αφορά στους προορισμούς των εταιρειών. Αποδείχθηκε ότι σε αρκετές περιπτώσεις άλλος ήταν ο προορισμός των κοντέινερς και αλλού άδειαζαν.

Εξ άλλου, σύμφωνα με την Κομισιόν, το Νοέμβριο του 2008 η Εθνική Επιτροπή Προμηθειών Υγείας, ανέθεσε απ' ευθείας σύμβαση παροχής υπηρεσιών για τη διαχείριση Ε.Ι.Α, κατόπιν διαδικασίας διαπραγμάτευσης. Από τον επιλεγέντα ανάδοχο ζητείται η διαχείριση αποβλήτων όπως, αίματος, μολυσμένων βελονών, νυστεριών και άλλων αιχμηρών εργαλείων προερχομένων από νοσοκομεία της περιφερειακής υγειονομικής Υπηρεσίας Αττικής. Δεν προκηρύχθηκε διαγωνισμός. Η συνολική αξία της σύμβασης εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 2,2 εκατομμύρια ευρώ.

Εν τέλει, με την συνδρομή των επικεφαλής των αρμόδιων Υπουργείων και επειδή η κακοδιαχείριση στον τομέα των αποβλήτων μπορεί να πλήττει μακροπόθεσμα την δημόσια υγεία πρέπει να πραγματοποιηθούν θεσμικές παρεμβάσεις για την εξομάλυνση της κατάστασης.

Κατόπιν των ανωτέρω ερωτώνται οι κύριοι Υπουργοί:

• Ποια είναι η ημερήσια παραγωγή Επικίνδυνων Ιατρικών Αποβλήτων(Ε.Ι.Α) από τα νοσοκομεία της Πάτρας και της Αχαΐας; Να κατατεθούν οι σχετικές καταστάσεις. Πόσα από αυτά είναι τοξικά ή ραδιενεργά, ποιος τα διαχειρίζεται και πού καταλήγουν; Γίνεται διαχωρισμός Ε.Ι.Α πριν από την παράδοση; Πώς και από ποιους; Αν δεν γίνεται, γιατί δεν γίνεται, ποιος είναι υπαίτιος; Τι ενέργειες έχετε κάνει ή θα κάνετε επ' αυτού;
• Πού καταλήγουν τα Ε.Ι.Α των Νοσοκομείων της Πάτρας και της Αχαΐας; Γιατί ποσότητα των Ε.Ι.Α καταλήγει στον Χ.Υ.Τ.Α Ξερόλακας όπως διαπίστωσα και προσωπικά; Τι είδους Ε.Ι.Α καταλήγουν σε Χ.Υ.Τ.Α; Ποιος είναι υπαίτιος; Τι ενέργειες έχετε κάνει ή θα κάνετε επ' αυτού; Ποιοι είναι οι προορισμοί των εταιρειών που έχουν αναλάβει την παραλαβή και διαχείριση των Ε.Ι.Α στα νοσοκομεία της Πάτρας και της Αχαΐας; Να κατατεθούν.
• Στα νοσοκομεία της Δυτικής Ελλάδος και ειδικώς στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο Πατρών, πώς γίνεται και από ποιον γίνεται η παραλαβή και διαχείριση αυτών των Ε.Ι.Α; Γίνεται με ανάθεση ή διαγωνισμό; Να κατατεθούν τα σχετικά έγγραφα. Αν δεν γίνεται, γιατί δεν γίνεται; Ποιος είναι υπεύθυνος; Τι κυρώσεις επιβάλλει ο Νόμος; Τι ενέργειες κάνατε ή θα κάνετε επ' αυτού;
• Ποιος είναι ο εσωτερικός κανονισμός διαχείρισης των Ε.Ι.Α στα νοσοκομεία της Πάτρας και της Αχαΐας; Να κατατεθεί.
• Υπήρξε δύσκολη η συλλογή πληροφοριών από τους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος στα νοσοκομεία της Πάτρας και της Αχαΐας; Αν ναι, σε ποια νοσοκομεία και κατά ποιο τρόπο; Να κατατεθεί η σχετική Έκθεση των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος.
• Τα νοσοκομεία της Πάτρας και της Αχαΐας διαθέτουν σύγχρονους κλιβάνους; Αν ναι, τι εξυπηρετούν οι κλίβανοι; Αν όχι, γιατί;
• Γίνεται ανάμειξη Ε.Ι.Α των νοσοκομείων της Πάτρας και της Αχαΐας με οικιακά απορρίμματα; Τι στοιχεία έχετε στη διάθεσή σας; Από ποιους γίνεται και τι ενέργειες κάνατε ή θα κάνετε επ' αυτού;
• Από τα νοσοκομεία της Πάτρας και της Αχαΐας, καταλήγουν υγρά απόβλητα μικροβιολογικών και ακτινολογικών εργαστηρίων στο αποχετευτικό δίκτυο; Αν ναι, από ποια νοσοκομεία και τι ενέργειες κάνατε ή θα κάνετε; Αν όχι, πώς και από ποιους γίνεται στα συγκεκριμένα νοσοκομεία η διαχείριση των εν λόγω υγρών αποβλήτων;
• Σύμφωνα με τους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος, ορισμένοι υπεύθυνοι νοσοκομείων «βαπτίζουν» Ε.Ι.Α «απορρίμματα αστικού χαρακτήρα»! Ισχύει αυτό στα νοσοκομεία της Πάτρας και της Αχαΐας; Αν ναι, ποιοι είναι υπαίτιοι και τι ενέργειες κάνατε ή θα κάνετε για την αποτροπή τέτοιων ενεργειών και την τιμωρία των υπαιτίων;
• Τηρείται στα νοσοκομεία της Πάτρας και σε ποια, η σήμανση με ειδικού χρώματος σακούλες των Ε.Ι.Α; Αν όχι γιατί; Τι ενέργειες κάνατε ή θα κάνετε επ' αυτού;
• Στα νοσοκομεία της Πάτρας εντοπίστηκαν ληγμένα φάρμακα σε ύποπτα σημεία, που δεν συνοδεύονταν από δικαιολογητικά για μεταφορά τους στο εξωτερικό; Αν ναι, σε ποια νοσοκομεία, τι φάρμακα και σε τι ύποπτα σημεία; Πώς και από ποιους γίνεται η διαχείριση των ληγμένων φαρμάκων; Να κατατεθούν τα σχετικά έγγραφα. Στην περίπτωση διαχείρισης από εταιρείες να κατατεθούν οι συμβάσεις.
• Πώς γίνεται η διαχείριση των υγρών στερέωσης και εμφάνισης από ακτινολογικά εργαστήρια στα νοσοκομεία της Πάτρας και της Αχαΐας; Γίνεται βάσει του Νόμου; Αν όχι, γιατί και ποιος είναι υπαίτιος; Τι ενέργειες κάνατε ή θα κάνετε;
• Αποτεφρώνονται στα νοσοκομεία της Πάτρας και της Αχαΐας υλικά ακατάλληλα προς αποτέφρωση; Αν ναι, σε ποια νοσοκομεία και ποιος έχει την ευθύνη; Τι ενέργειες κάνατε ή θα κάνετε για την τιμωρία των υπαιτίων και την εφαρμογή του Νόμου;
• Υπάρχουν νοσοκομεία της Πάτρας και της Αχαΐας που δεν παραδίδουν καθόλου Ε.Ι.Α; Ποια είναι αυτά και γιατί δεν παραδίδουν Ε.Ι.Α; Πώς και από ποιους γίνεται η διαχείριση Ε.Ι.Α αφού δεν παραδίδουν; Πού καταλήγουν; Ποιος είναι υπαίτιος; Τι ενέργειες κάνατε ή θα κάνετε για να αντιμετωπίσετε την κατάσταση;
• Τηρούνται οι όροι ασφάλειας και υγιεινής κατά την παραλαβή και διαχείριση Ε.Ι.Α; Ποιοι είναι; Να κατατεθούν τα σχετικά έγγραφα; Αν δεν τηρούνται γιατί δεν τηρούνται; Ποιοι είναι υπαίτιοι; Τι ενέργειες κάνατε ή θα κάνετε;
• Ισχύουν τα στοιχεία της έρευνας ότι εταιρείες πωλούσαν το υλικό τους, μεταξύ του οποίου και εύφλεκτο, ως καύσιμη ύλη; Για ποιες εταιρείες πρόκειται; Τι επιπτώσεις έχει αυτό; Ποιες ήταν ή θα είναι οι δικές σας ενέργειες;
• Ποιος ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στη διαχείριση Ε.Ι.Α;
• Τι επιπτώσεις έχει η ανεξέλεγκτη διάθεση Ε.Ι.Α στο περιβάλλον και την δημόσια υγεία;

Ο ερωτών βουλευτής

Νίκος Ι. Νικολόπουλος