Ερωτήσεις 2018

Α.Π. 3820/27-02-18

Ερώτηση προς τον Υπουργό Οικονομικών

Πέρα από το θέμα της ποιότητας των προϊόντων που προσφέρουν οι πολυεθνικές αλυσίδες σούπερ μάρκετ και του εργασιακού καθεστώτος που επικρατεί σε αυτές, εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν και η εταιρική δράση και ηθική τους.

Στις αρχές του 2012, ο τότε αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας Σωκράτης Ξυνίδης έστειλε στην Επιτροπή Ανταγωνισμού και στον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου μια ολοκληρωμένη έρευνα, σύμφωνα με την οποία η Lidl πουλούσε στην ελληνική αγορά 70 προϊόντα σε τιμές υψηλότερες απ' ό,τι σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Όπως είπε στην εφημερίδα «Δημοκρατία» ο κ. Ξυνίδης, το υπουργείο είχε τότε πραγματοποιήσει μια μεγάλη έρευνα -σε συνεργασία με εξειδικευμένη εταιρία- συλλογής τιμών βασικών καταναλωτικών προϊόντων σε έξι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Συγκεκριμένα, συλλέχθηκαν τιμές από αλυσίδες σούπερ μάρκετ κυρίως επώνυμων προϊόντων διεθνών εταιριών, με παρουσία στις περισσότερες ή και σε όλες τις χώρες του δείγματος. Την ίδια χρονική περίοδο καταγράφηκαν και οι τιμές πώλησης 70 προϊόντων που διακινούνται αποκλειστικά από την εκπτωτική αλυσίδα λιανικής Lidl, σε χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία και η Βουλγαρία.

Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι οι τιμές των προϊόντων που διακινούνται αποκλειστικά από την εταιρία Lidl στην Ελλάδα, μετά την αφαίρεση του συντελεστή ΦΠΑ, είναι σημαντικά υψηλότερες από τις αντίστοιχες τιμές των ίδιων προϊόντων στις άλλες χώρες της έρευνας. Στην απάντηση που έδωσε τότε, η Lidl απέδωσε το γεγονός «στην ένταση του ανταγωνισμού που υπάρχει σε άλλες χώρες». Σύμφωνα με πληροφορίες του κ. Ξυνίδη, η υπόθεση τελικά «ναυάγησε» στον Άρειο Πάγο, καθώς στη δίκη που ακολούθησε δεν παρέστη στο δικαστήριο το Ελληνικό Δημόσιο!

Μόλις ενάμιση χρόνο μετά την καταγγελία Ξυνίδη, και συγκεκριμένα τον Σεπτέμβριο του 2013, δύο βουλευτές των Ανεξάρτητων Ελλήνων, ο Γιάννης Δημαράς και ο Γαβριήλ Αβραμίδης, θα καταγγείλουν μέσα από ερώτησή τους στη Βουλή την αλυσίδα Lidl «για τεράστια φοροδιαφυγή και παράλληλη τεχνητή αύξηση των τιμών στην Ελλάδα». Οι πρώην υπουργοί ανέφεραν, μεταξύ άλλων, στην ερώτησή τους: «Το νομιμοφανές τέχνασμα που χρησιμοποιεί η γερμανική αυτή εταιρία στην Ελλάδα είναι ότι σε κάθε μαγαζί που ανοίγει, ιδρύει ξεχωριστή ομόρρυθμη εταιρία. Αυτό γίνεται, βέβαια, για να μην υπόκειται στην ευρωπαϊκή νομοθεσία περί τριγωνικών (ενδοομιλικών) συναλλαγών, αφού με τις ομόρρυθμες εταιρίες ξεφεύγει από τους ελέγχους.

Όπως είναι γνωστό στην αγορά, η μητρική εταιρία που είναι στο εξωτερικό παραγγέλνει τα είδη που θα εισαχθούν σε άλλη εταιρία, που η ίδια έχει συστήσει, π.χ. σε Μάλτα ή σε Κύπρο, όπου υπάρχει χαμηλός φορολογικός συντελεστής 10% ή 15%. Αυτή η δεύτερη (η ίδια ουσιαστικά με τη μητρική, αλλά με άλλη νομική μορφή) πουλάει με πολύ μικρό κέρδος τα ίδια πράγματα στην Ελλάδα.

Οπότε, εδώ μένουν ένα μικρό κέρδος και ένα μικρό ποσό φόρου για να δικαιολογείται η παρουσία τους. Έτσι, έχουν διπλό όφελος. Και έλεγχο των τιμών τους, για να τις πηγαίνουν όσο ψηλά θέλουν, και, το κυριότερο, πληρώνουν πολύ λιγότερους φόρους. Κύριοι υπουργοί, αν έχετε ψωνίσει από τα Lidl και έχετε μια απόδειξη φυλαγμένη, θα παρατηρήσετε ότι επάνω λέει “LIDL και ΣΙΑ Ο.Ε.” και ακολουθεί η διεύθυνση του καταστήματος. Δεν είναι μάλιστα σκέτη ομόρρυθμη εταιρία, είναι και ΣΙΑ. Έτσι, έχει και έναν δεύτερο συνεταίρο, φυσικό πρόσωπο, αλλά ετερόρρυθμο εταίρο, δηλαδή χωρίς ευθύνη. Οπότε, έτσι φτιάχνει με διαφορετικά άτομα διάφορα εταιρικά σχήματα για να κάνει τη διαφορά από μαγαζί σε μαγαζί. Οπότε, κανένα μαγαζί Lidl δεν μοιάζει εταιρικά με το διπλανό Lidl!»

Οι απαντήσεις που έδωσαν τότε οι αρμόδιοι υπουργοί Γιάννης Στουρνάρας από το Οικονομικών και ο Κωστής Χατζηδάκης από το Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας ήταν αόριστες, τεχνικές και ανούσιες.

Επειδή έρχονται φωνές και από το εξωτερικό, ο Ρίτσαρντ Μέρφι είναι ειδικός σε φορολογικά ζητήματα στη Μεγάλη Βρετανία και καθηγητής επί των σχετικών θεμάτων στο Πανεπιστήμιο City του Λονδίνου. Σε ραδιοφωνικές εκπομπές του και σε σχετική αρθρογραφία, ο κ. Μέρφι εκφράζει αντίστοιχες απορίες για την εταιρική δράση της αλυσίδας Lidl στη Μεγάλη Βρετανία. «Το περίεργο με τη Lidl είναι ότι οι ισολογισμοί της δεν είναι δημόσιοι. Παρά το γεγονός ότι έχει μεγάλη οικονομική παρουσία στο Ηνωμένο Βασίλειο από το 1996, τα φορολογικά στοιχεία της δεν είναι ανοιχτά για το κοινό» θα σχολιάσει σε σχετικό άρθρο του το 2014.

Και επειδή τα ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα, η εταιρική ηθική και η δράση της εταιρίας σε διάφορες χώρες παραμένουν μέχρι σήμερα ένα μυστήριο. Καλείσθε να απαντήσετε:

1. Υπήρξαν επιπτώσεις για τους αρμόδιους του Ελληνικού Δημοσίου που δεν παρέστησαν στον Άρειο Πάγο και ζημιώθηκαν τα συμφέροντα του Κράτους; Αν όχι, γιατί;

2. Πως αντιμετωπίζετε τους εταιρικούς ελιγμούς, των Lidl, από τους οποίους έχει τεράστιες απώλειες εσόδων το Δημόσιο;

3. Τι έχει πράξει ο διοικητής της ΑΑΔΕ κ. Γ. Πιτσιλής μετά τα ανωτέρω αποκαλυπτικά στοιχεία;

4. Μήπως κάποιος εισαγγελέας της χώρας διέταξε προκαταρκτική δικαστική έρευνα, μήπως έχουν σχηματισθεί δικογραφίες για τα ανωτέρω εγκλήματα;

Ο Ερωτών Βουλευτής

Νίκος Ι. Νικολόπουλος

Πρόεδρος Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος Ελλάδος