Ομιλίες

Κυρίες και κύριοι,

Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω την τοποθέτησή μου από την μικρή παράγραφο ενός δημοσιογραφικού κειμένου που γράφτηκε πριν αρκετό καιρό σε μια γερμανική εφημερίδα.

Το κείμενο έχει ως εξής: «Ένας τεράστιος μηχανισμός εξουσίας και καταπίεσης δημιουργεί εσωτερικές τριβές. Ο στρατός και οι μυστικές υπηρεσίες αγωνίζονται για το ποιος θα πάρει το πάνω χέρι. Η για τα δεδομένα της χώρας η ευημερούσα ελίτ, ταϊσμένη από τη διαφθορά και το νεποτισμό, αγωνιά μήπως χάσει τα προνόμιά της...»

Το κείμενο, φίλες και φίλοι, αφορούσε την Βόρεια Κορέα και ο δημοσιογράφος περιέγραφε την κατάσταση που επικρατούσε στην χώρα μετά από την δοκιμή ενός πυρηνικού πυραύλου. Είμαι βέβαιος όμως, πως ακούγοντας το κείμενο, κι αν σε κάποιες λέξεις όπως «στρατός» και «μυστικές υπηρεσίες» δώσατε μεταφορική σημασία, τότε μπορεί να φανταστήκατε πως το κείμενο περιγράφει την πολιτική κατάσταση στην οποία ζει η χώρα μας, για περισσότερες από δύο δεκαετίες.

Ας είμαστε ρεαλιστές, λοιπόν. Ξέρετε - και ξέρουμε όλοι - ότι οι πολίτες στην Ελλάδα αισθάνθηκαν για πολλά χρόνια να καταπιέζονται από τους πάσης φύσεως μηχανισμούς. Μηχανισμούς που εξέθρεφαν οι εκάστοτε εξουσίες και οι οποίοι άπλωναν τα πλοκάμια τους, στο σύνολο σχεδόν του κράτους ή ακόμα και του ιδιωτικού τομέα. Ξέρουμε πως κάθε πολίτης, είτε θα έπρεπε να γίνει μέρος του μηχανισμού, είτε θα έμενε «εκτός». Και ξέρουμε επίσης, πως αυτοί οι μηχανισμοί λειτουργούσαν τελικά προς όφελος μιας ελίτ, στην κορυφή της πολιτικής και κοινωνικής πυραμίδας. Ας δούμε, ως παράδειγμα, τι συνέβη στον χώρο της οικονομίας, που είναι το μείζον ζήτημα λόγω και της κρίσης, που ακριβώς αυτοί οι μηχανισμοί την προκάλεσαν, όχι μόνο στην χώρα μας αλλά και στο σύνολο του δυτικού κόσμου.

Είναι ή δεν είναι αλήθεια πως τα τελευταία είκοσι χρόνια η αγορά χρήματος ήταν μια αντεστραμμένη πυραμίδα και πως το σύστημα στηριζόταν στην κορυφή του; Υπερσυγκέντρωση χρήματος, αστάθεια και ρίσκο. Τζόγος με το χρήμα και ποντάρισμα στην ψυχολογία της μάζας, με την αμέριστη συμπαράσταση τεχνοκρατών, μιντιοκρατών και φυσικά... πολιτικών.

Κοινή αντίληψη όλων αυτών πως οι προηγμένες οικονομίες δεν έχουν και μεγάλη ανάγκη το λαό. Πως μπορούν να επιτύχουν τους στόχους τους, ακόμα κι αν θέσουν στο περιθώριο μιας νεόπτωχης λογικής τις μεγάλες αστικές μάζες που ουσιαστικά δημιούργησαν την πρόοδο στον δυτικό κόσμο μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Οι αντιλήψεις περί κοινωνικού κράτους, δημόσιας υγείας και παιδείας, έμεναν ολοένα και περισσότερο στο περιθώριο.

Έμοιαζαν με... ιδεοληψίες για κάποιους λίγους, εραστές του παρελθόντος.

Η πυραμίδα όμως που στηριζόταν στην κορυφή της, μοιραία κατέρρευσε. Γιατί; Απλά θα μπορούσα να πω... ανατρέξτε στους θεμελιώδεις νόμους της φυσικής. Αλλά θα το πω ακόμα πιο απλά: Γιατί μετέτρεψε τους πολλούς σε αδύναμους παρατηρητές. Ώθησε εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους σε υπερδανεισμό ή σε τζογάρισμα των μικρών αποταμιεύσεών τους, με ολέθρια αποτελέσματα.

Δημιούργησε ουσιαστικά, μια στρατιά νεόπτωχων την ίδια ώρα όμως που δημιούργησε και μια ελίτ ολίγων προνομιούχων που έμοιαζαν να ζουν σε... άλλο κόσμο, πλούσιοι, ωραίοι και ασφαλείς, μακριά από το πλήθος των φτωχών. Η πυραμίδα έπεσε λοιπόν. Και μαζί της παρέσυρε πολλές δοξασίες.

Ακόμα και όσοι σαν υπνωτισμένοι ακολουθούσαν τις εντολές της «αυτορυθμιζόμενης αγοράς, χωρίς κοινωνική αντίληψη» βλέπουν τώρα πως η τυφλή πίστη στην παγκοσμιοποιημένη ελεύθερη αγορά, στην τεχνολογία, στη διαρκή σωρευτική πρόοδο είναι μια φενάκη, ένας φονταμενταλισμός με εκκοσμικευμένο μανδύα. Όλοι αντιλαμβάνονται πια ότι οι κοινωνίες των απρόσωπων αριθμών πρέπει να μετατραπούν και πάλι σε κοινωνίες των προσώπων και των ιδεών.

Ότι οι πολίτες δεν θέλουν πια να καταλάβουν τον κόσμο, αλλά... να τον αλλάξουν! Αυτό που συνέβη στον τομέα της οικονομίας σε παγκόσμιο επίπεδο και το ζούμε και στην Ελλάδα, το ζούμε επίσης φίλες και φίλοι και στο πεδίο της πολιτικής. Κι εκεί, οι μηχανισμοί δημιουργούν τριβές. Πολλοί ανταγωνίζονται για το ποιος θα πάρει το πάνω χέρι, ενώ οι κομματικές ελίτ αγωνιούν μόνο για να μην χάσουν τα προνόμιά τους.

Φίλες και φίλοι,

Σε ό,τι αφορά το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας δε, το οδυνηρό εκλογικό αποτέλεσμα αντήχησε σαν το σκάσιμο μιας... πυρηνικής βόμβας, δεν έχει την παραμικρή αναστολή να καταδικάσει με την ψήφο του, τις αναχρονιστικές λογικές, τους παλαιούς μηχανισμούς και εκείνους που τους εκπροσωπούσαν.

Οι ψηφοφόροι εύκολα μετακινούνται και υιοθετούν την αλλαγή. Σε μία εποχή με ταχύτατες ανακατατάξεις η συνάντηση της Αριστεράς και Δεξιάς έχει απλουστευθεί. Δεν ενδιαφέρει το χρώμα της γάτας, αρκεί «να πιάνει ποντίκια». Αυτό ήταν άλλωστε το πρώτο μήνυμα που προσωπικά έλαβα από τον κόσμο, την επομένη κιόλας των εκλογών της 4ης Οκτωβρίου. Στην «πράσινη» Αχαΐα, χιλιάδες πολιτών, που είτε στήριξαν είτε όχι την παράταξη, μου είπαν πως για να υπάρξει αύριο, θα πρέπει να αλλάξουν πάρα πολλά και κυρίως, να δοθεί ο λόγος και η πρωτοβουλία στους πολλούς. Σε εκείνους που για χρόνια έμειναν στο περιθώριο. Έξω από τις κλειστές πόρτες της εξουσίας.

Με ακολουθούν και με συνοδεύουν ακόμα οι φωνές, η αγωνία και η ελπίδα όλων αυτών που αγωνίστηκαν για το κόμμα, για τον Καραμανλή, για όλους μας μαζί με όλους μας.

Τα παιδιά που κόλλησαν τα αυτοκόλλητα στην καρδιά τους και έγιναν εκλογικοί αντιπρόσωποι. Τα αγόρια και τα κορίτσια που έλιωσαν τα παπούτσια τους για να φτάσει το υλικό μας και στην τελευταία πόρτα. Οι φίλες που μίλησαν ώρες ατελείωτες στα τηλέφωνα, ακούγοντας τα παράπονα, τις ανησυχίες και ζητώντας στήριξη και ψήφο. Εδώ σε αυτό το βήμα μαζί μου τα στελέχη του συνδικαλισμού, που χρόνια ώρα προσπαθούν να περάσουν την ιδεολογία και τις αρχές μας στους χώρους δουλειάς, ευρισκόμενοι πολλές φορές στην ανάγκη, να εξηγήσουν τα...ανεξήγητα. Θέλουμε ουσία, τώρα. Θέλουμε επιχειρήματα, τώρα.Θέλουμε σαφές σχέδιο και όχι ωραία λόγια και εκθέσεις ιδεών.

Η εικόνα που δίνει το κόμμα μας στην κοινωνία είναι αντιφατική. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι διανύουμε ως κοινωνία μία νέα περίοδο. Τίποτα δεν μπορεί να γίνει όπως γινόταν. Όσοι εμμένουν στα παλιά θα απορριφθούν. Μία μακρά πορεία χιλίων χιλιομέτρων αρχίζει από το πρώτο βήμα. Και είμαι πολύ περήφανος που αυτή την απαίτηση των πολιτών της Αχαΐας, την πήρα επ' ώμου, φωνάζοντας σε όλη την Ελλάδα, κάλπες παντού, και με επωδό ότι η Ν.Δ. πρέπει να μεταρρυθμίσει πρώτα τον εαυτό της και κατόπιν την χώρα και ταυτόχρονα να απαλλαγεί από τις προπατορικές αδυναμίες.

Αυτό το αίτημα, ενώ μπορεί αρχικά να έμοιαζε ουτοπικό ή και να λοιδωρήθηκε από κάποιους, εντούτοις πολύ γρήγορα έγινε η κυρίαρχη τάση και κοινά αποδεκτή. Είμαι πράγματι περήφανος που αυτή η κοσμογονία για τα δεδομένα της παράταξης, ξεκίνησε από την Πάτρα την επομένη των εκλογών και που ήμουν εγώ ο αγγελιοφόρος αυτής με ψηφίσματα, επιστολές και δημόσιες τηλεοπτικές παρεμβάσεις.

Κυρίες και κύριοι,

Διαβάζω από την ιδρυτική διακήρυξη του Οκτωβρίου του 1977: «Μολονότι έχει ιδρυθεί από μία προσωπικότητα, η Ν.Δ. δεν είναι προσωπικό κόμμα. Δεν ταυτίζει την τύχη του με την τύχη της ηγεσίας του γιατί φιλοδοξεί να είναι επί μακρόν χρόνον η σπονδυλική στήλη της εθνικής μας ζωής». Ο ιδρυτής της Νέας Δημοκρατίας, παρ' ότι χαρισματικός ο ίδιος, έδωσε μέσα από τις διατάξεις του καταστατικού ένα μεταρρυθμιστικό πλαίσιο εσωκομματικής λειτουργίας με την εδραίωση ορθολογικών δημοκρατικών θεσμών και δομών.

Δυστυχώς όμως δεν έγινε το επόμενο βήμα της βελτίωσης, της ποιότητας, της λειτουργίας των οργάνων του κόμματος. Στο κόμμα, οι αποφάσεις έγιναν έρμαια του συσχετισμού δυνάμεων και των ισορροπιών, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, θέλησε να ενταφιάσει την παράδοση του αρχηγικού κόμματος και να θέσει τις βάσεις της δημοκρατικής οργάνωσής του. Στη σημερινή εποχή

οι «ελέω Θεού ηγεμονίες» αμφισβητούνται έντονα. Αυθεντίες δεν υπάρχουν και τα αξιώματα καταρρίπτονται αν δεν αντέχουν στην κριτική και την λογική αμφισβήτηση. Στην Ελλάδα του 2009, τα κόμματα δεν μπορούν να λειτουργούν ως φέουδα του 18ου και 19ου αιώνα και η πολιτική δεν μπορεί να είναι υπόθεση των ολίγων. Μια μικρή κυβερνητική ομάδα δεν είναι δυνατό να κρατάει όλη την σοφία για τις ανάγκες της χώρας και οι «300» της Βουλής δεν είναι δυνατό να παριστάνουν τους ινστρούκτορες της απόλυτης αλήθειας.

Συμπολίτισσες και συμπολίτες

Αναθεώρησα την απόλυτη πολλές φορές στάση μου. Η συναναστροφή μου με πολλούς και διαφορετικών χαρακτηριστικών ανθρώπους με έμαθε πως δεν υπάρχει το απόλυτο. Δεν υπάρχει το πάντα και το ποτέ. Δεν υπάρχει το άσπρο και το μαύρο. Η Ίριδα έχει επτά χρώματα και ανάμεσα τους αιωρούνται οι στιγμές μας, οι σχέσεις μας και εμείς οι ίδιοι τελικά, σε μία αέναη κυκλική κίνηση μεταξύ βροχής και ουράνιου τόξου. Αν οι πολιτικοί του σήμερα και του αύριο δεν είναι σάρκα από την σάρκα της κοινωνίας, απλά δεν θα μπορούν να υπάρξουν. Αν δεν ιδρώνουν και δεν κοπιάζουν όσο και οι ψηφοφόροι τους,

τότε δεν έχουν θέση στην Βουλή. Αλλά κι αν δεν μπορούν να προσδώσουν νέο όραμα, νέες αξίες και νέα νοοτροπία στον λαό, τότε δεν τους αξίζει η τιμή της εκλογής. Υπό αυτή την λογική της νέας περπατησιάς και της νέας «φορεσιάς» της πολιτικής, συναντήθηκαν οι δρόμοι μας με τον Άρη Σπηλιωτόπουλο, το Νίκο Καραχάλιο, αλλά και πολλούς άλλους, παλιούς και νέους φίλους μέσα στην ίδια παράταξη, (όπως τον Θ. Νάκο - βουλευτή Βόλου

και Σ. Τσιτουρίδη -βουλευτή Κιλκίς και οι δύο χρόνια Υπουργοί) την οποία και φιλοδοξούμε να ανακαινίσουμε.

Μοιράζομαι συχνά -πυκνά με τον Άρη αγωνίες και όνειρα. Πιστεύω ότι θέλει και μπορεί και το έχει αποδείξει. Γι' αυτό και του ζήτησα δημόσια, μπροστά στο Πανελλήνιο να μπει μπροστά. Για την απαλλαγή της Ν.Δ. από τα κατάλοιπα ενός αναχρονιστικού αρχηγισμού. Για την χειραφέτηση των μελών της από σταβιστικές και μεσσιανικές ροπές και λανθάνουσες παλαιοκομματικές προσδέσεις, που τόσο την έχουν ταλαιπωρήσει. Προπάντων όμως, για την μετεξέλιξη της σε ένα σύγχρονο Ευρωπαικό κεντρο-δεξιό κόμμα αρχών, με δημοκρατική πολιτική λειτουργία, θεσμικά εξαντικειμενικοποιημένες διαδικασίες με καταστατική κατοχύρωση. Πάνω στο στέρεο υπόβαθρο της αναγνώρισης ότι η πραγματική ενότητα σφυρηλατείται μέσα από την εμπέδωση της δημοκρατικής πολλαπλότητας.

Που υπαγορεύει σεβασμό στην αντίθετη άποψη, ενθάρρυνση του διαλόγου στο εσωτερικό του κόμματος, ειλικρινή επιδίωξη των ευρύτερων δυνατών συνθέσεων και συγκλίσεων και ευλαβική τήρηση των δημοκρατικών κανόνων.

Όχι μόνο για να έρθουν κοντά μας και πάλι όσοι έφυγαν, αλλά για να έρθει κοντά μας το σύνολο της κοινωνίας. Και για να συμβεί αυτό θα πρέπει να πιστέψει πως οι δικές μας ιδέες δεν δημιουργούν απλά ένα νέο κόμμα, αλλά μια νέα τάση μέσα στην κοινωνία που κοιτάζει το μέλλον, παίρνοντας μαθήματα από το παρελθόν. Που μετατρέπει την θεωρία σε πράξη, ξεκινώντας μέσα από το ίδιο το κόμμα και που αποφασίζει ότι το κόμμα και η κοινωνία δεν μπορούν να πορεύονται πια σε παράλληλους δρόμους, αλλά στον ίδιο δρόμο!

Σε αυτό το πλαίσιο, γνωρίζετε ίσως πως ο Νίκος ο Καραχάλιος για παράδειγμα, πριν πολύ καιρό κι ενώ η Νέα Δημοκρατία έμοιαζε ακόμα κραταιά, μιλούσε για τις μεγάλες αλλαγές που πρέπει να γίνουν, δίνοντας την προοπτική της Ελλάδας του 2020. Γι' αυτό και ονόμασε αυτή την ομάδα που συγκρότησε ως Forum 2020. «Με νοιάζουν τα παιδιά του 2020» έλεγε και προέτρεπε όλους μας να ασκήσουμε πολιτικές κοιτάζοντας πίσω από τις κουρτίνες της εξουσίας, στα νέα κοινωνικά ρεύματα που σήμερα ή αύριο, θα μετατραπούν σε κυρίαρχες τάσεις. Δεν χρειάστηκε και πολύ για να δικαιωθεί...

Κυρίες και κύριοι,

Συμμαχήτριες και συμμμαχητές,

Γνωρίζετε πως ο Άρης Σπηλιωτόπουλος που ξεκίνησε τον κοινωνικό και πολιτικό βηματισμό του από την Πάτρα και καταξιώθηκε ως πολιτικό στέλεχος πρώτης γραμμής, πριν λίγο καιρό κατέθεσε ένα πλαίσιο θέσεων και αρχών με πολύ συγκεκριμένες προτάσεις αλλαγών για την επόμενη μέρα της Νέας Δημοκρατίας, που προσωπικά με βρίσκουν απόλυτα σύμφωνο γιατί όπως είπα, πρέπει τις σκέψεις και τις ιδέες μας να τις μετατρέπουμε σε πρακτικό αποτέλεσμα. Παλεύω μαζί με τον Άρη και τον Νίκο, τον Θανάση, τον Σάββα, με εσάς και χιλιάδες ακόμη συμμαχητές και συμμαχήτριες, για ένα κόμμα ανοιχτό, δημοκρατικό, συμμετοχικό που θα αντλεί νομιμοποίηση από ορθολογικές δημοκρατικές δομές και διαδικασίες και δεν θα βασίζεται στο προσωπικό χάρισμα του εκάστοτε ηγέτη αλλά στον πλούτο της παράδοσης χωρίς τις αδράνειες και τις στρεβλώσεις της, με την προώθηση νέας γενιάς στελεχών που χωρίς να κατέχουν το αλαζονικό αλάθητο της δικής τους αλήθειας θα μπορούν να διαλέγονται με τα άλλα ιδεολογικά ρεύματα χωρίς ίχνος ιστορικής και ιδεολογικής ενοχής σε ένα εκσυγχρονιστικό μεταρρυθμιστικό πρόταγμα.

Θέλουμε οι άξιοι να εκλέγονται χωρίς λίστες και γραμμές, χωρίς να αναγνωρίζονται «κληρονομικά δικαιώματα», όπου τα συλλογικά όργανα να λειτουργούν, ο δημοκρατικός διάλογος να ανθεί, οι ιδέες να συντίθενται, να υπάρχει λογοδοσία και αξιολόγηση ανθρώπων, ιδεών, πολιτικών. Γνωρίζετε τέλος, πως προσωπικά υπήρξα μεταξύ εκείνων που ακόμα και στις καλές εποχές της παράταξης, έθιγα τα κακώς κείμενα και ερχόμουν σε κόντρα με συμπεριφορές και νοοτροπίες που έθιγαν την περιοχή μου και τους συμπολίτες μου. Ίσως να λάθεψα σε πολλά, αλλά δεν θέλησα να συμβιβαστώ

με μία εποχή επίπλαστου ευδαιμονισμού. Στις πρόσφατες εκλογές, οι συμπολίτες μου απένειμαν το μεγαλύτερο ίσως παράσημο της ζωής μου, επανεκλέγοντάς με ως εκπρόσωπό τους σε μια εποχή πολύ δύσκολη για το κόμμα μέσα στο οποίο σχεδόν γεννήθηκα και εξαιρετικά απαιτητική.

Αυτό το «παράσημο» φόρεσα στο πέτο μετά την 4η Οκτωβρίου και μέσα από πολύ σκέψη, προβληματισμό και ενδοσκόπηση, γνωρίζετε ότι αποφάσισα να μείνω ουδέτερος στην εσωκομματική μάχη. Γιατί τελικά εγώ είμαι ό,τι κι αυτοί που με ψήφισαν. Προβληματισμένοι, ίσως εξοργισμένοι, αλλά αποφασισμένοι

πως μετά τις 29 Νοεμβρίου θα πρέπει ένα νέο δυναμικό κόμμα να αρχίσει να στήνεται, ανεξάρτητα με το ποιος θα είναι ο νέος πρόεδρος. Σε αυτή την πορεία, σέβομαι απόλυτα όλες τις αντιλήψεις κι όλες τις ιδέες. Σέβομαι τις προτιμήσεις και τις τοποθετήσεις όλων των συναγωνιστών μου και επειδή δεν θα ήθελα με τίποτα να αισθανθώ ότι στην μεγάλη ευρωπαϊκή κεντροδεξιά που όλοι ονειρευόμαστε υπάρχει κίνδυνος να δημιουργηθούν χαρακώματα, επέλεξα να είμαι μεταξύ εκείνων που θα σταθούν στην μέση όλων των πλευρών για να γεφυρώνω αντί να χωρίζω. Ξέρω πως σε μία ή δύο εβδομάδες από σήμερα, θα βρεθούμε και πάλι πλάι - πλάι με τον Άρη και το Νίκο. Με την Ντόρα, τον Αντώνη και τον Παναγιώτη. Με όλες και με όλους!

Ώστε με μία μονοκονδυλιά να σβήσουμε την εσωκομματική διαδικασία της εκλογής και την πόλωση που λογικά ίσως δημιούργησε, ώστε να ανακαινίσουμε τους εαυτούς μας και μετά, να πείσουμε πως μπορούμε να ανακαινίσουμε και τον τόπο. Άκουσα από όλους τους υποψήφιους προέδρους

να μιλάνε για την ανάγκη αυτής της ανακαίνισης, για την ανάγκη να μπει η κοινωνία μπροστά. Και ειλικρινά, είμαι ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος στον κόσμο γιατί καταλαβαίνω πως ο «σπόρος» που έριξε ο λαός και που κάποιοι «οσμιστήκαμε» νωρίς, τελικά μπορεί να «καρπίσει».

Φίλες και φίλοι, ακούω παντού όπου και αν σταθώ το ερώτημα:«Πού ανήκεις;» Μεγαλώσαμε με αυτό το ερώτημα να μας κυνηγά σε όλη την πολιτική, την κοινωνική, την επαγγελματική ή και την προσωπική ζωή μας. Ένα ερώτημα που ανακλά μια κουλτούρα η οποία αντιλαμβάνεται την επιλογή

ως εξάρτηση. Μια κουλτούρα η οποία δεν μας αναγνωρίζει το δικαίωμα της ανεξάρτητης υπόστασης, αλλά εμφανίζει ως αναπόφευκτη ή και αναγκαία, όχι την εθελούσια προσχώρησή μας σε ιδέες, ρεύματα, σχήματα, ομάδες, κόμματα, δόγματα, αλλά την αιχμαλωσία μας σε αυτά. Δεν ανήκω λοιπόν. Επιλέγω. Μετέχω ή απέχω, ασπάζομαι ή εναντιώνομαι, αγωνίζομαι ή παραιτούμαι, ανάλογα με το στίγμα των καιρών, στο πλαίσιο της ατομικής μου αντίληψης και με όρους συνδιαμόρφωσης του σκηνικού στο οποίο αυτοτοποθετούμαι. Στην κρίσιμη αυτή για την παράταξή μας ώρα, έκανα μια διπλή επιλογή. Μεταξύ δύο κατ' εμέ άξιων υποψηφίων, που καθένας τους επιδιώκει να μας οδηγήσει στον ίδιο στόχο αλλά από διαφορετικό δρόμο, θα ψηφίσω τον έναν, με κριτήρια που θα αποφύγω να δημοσιοποιήσω, γιατί δεν θέλω να ακυρώσω τη δεύτερη επιλογή. Η οποία είναι να μην επηρεάσω την ελεύθερη βούληση μηδέ ενός οπαδού μας, που είχε να αντιμετωπίσει το κοινό μας δίλημμα. Το κοινό μας δημιουργικό δίλημμα. Γιατί χάρη σε πρωτοβουλίες

στις οποίες, όπως γνωρίζετε, από τους πρώτους ενεργά και ριψοκίνδυνα συμμετείχα σε ώρες που για πολλούς και ισχυρούς φάνταζαν αδιανόητες ή και ανεπιθύμητες, ανοίξαμε τη διαδικασία εκλογής στη βάση, στον κόσμο, στην κοινωνία. Με την απόφαση αυτή, την οποία προκαλέσαμε και επιβάλαμε, θερμάναμε και ενεργοποιήσαμε την πλατιά κοινωνική συμμετοχή.

Ο πολίτης δεν είναι πίσω μας, δεν είναι καν δίπλα μας, είναι μπροστά μας. Επέδρασε στην αναμέτρηση αποφασιστικά, το πνεύμα του, οι διαθέσεις του, η πικρία του, η οργή του, η γνώμη του. Οι απαιτήσεις του, οι αναμνήσεις του, τα οράματά του καθόρισαν σε μέγιστο βαθμό την πολιτική πλατφόρμα των υποψηφίων και θα αποτελέσουν τη βασική πρώτη ύλη για τη διαμόρφωση της νέας ταυτότητας του χώρου και των συντεταγμένων τις οποίες θα κληθεί να ακολουθήσει ο Πρόεδρος της νέας μετα-μεταπολιτευτικής περιόδου. Η κοινωνία γράφει τη νέα σελίδα. Και εμείς;

Εδώ, καθένας επέλεξε την αποστολή του. Υπήρξαν εκείνοι που παραδοσιακά

ενταγμένοι σε σφαίρες επιρροής ή συνδεδεμένοι με τις ηγεσίες των πόλων εκατέρωθεν με σχέσεις πολιτικές ή προσωπικές, κινήθηκαν αυτονόητα σχεδόν, στη μία ή την άλλη κατεύθυνση. Υπήρξαν εκείνοι που ταλαντεύθηκαν,

και επέλεξαν σημαία, διατεθειμένοι να στηρίξουν την υποψηφιότητα που τους εξέφραζε περισσότερο. Και ο αγώνας άρχισε και εξελίσσεται με ένταση, την ένταση που επιβάλλουν οι αγώνες. Θα τραυματίσει η ένταση αυτή τη συνοχή μας; Όχι, αν η διαχείρισή της γίνει με πνεύμα ενωτικό και υπεύθυνο, μέσα στο πλαίσιο που ορίζει η κοινή μας παραταξιακή συνείδηση και η παραταξιακή μας δεοντολογία. Τούτο δεν αφορά μόνο τη διαγωγή των διεκδικητών και του στελεχιακού τους επιτελείου. Αφορά εξίσου τον κοινωνικό στίβο, στελέχη μεσαίας και κατώτερης βαθμίδας και πολίτες. Γεννήθηκε και υπάρχει ανάγκη διαχείρισης της δυναμικής των ρευμάτων.

Φίλες και φίλοι,

Γεννήθηκε και υπάρχει ανάγκη δημιουργικής εκτόνωσης των ενεργειακών φορτίων, τόσο στο δρόμο προς την κάλπη όσο και την επόμενη μέρα της εκλογής, όταν στο πεδίο της μάχης θα υπάρχουν νικητές και ηττημένοι, οι οποίοι μέσα σε χρόνο ταχύ πρέπει να επανεργοποιηθούν κάτω από την ίδια στέγη, σαν ενιαίο στράτευμα, σε μια κοινή μάχη απέναντι στον ένα και μοναδικό μας αυθεντικό αντίπαλο.

Η διαμόρφωση δύο πόλων, θέσπισε δηλαδή την ανάγκη ενός τρίτου ρόλου, τον οποίο και επέλεξα να επωμιστώ, από τη θέση του ουδέτερου, του αδέσμευτου. Δεν είναι θέση εύκολη, αφού είναι έκθετη σε πιέσεις αμφίδρομες. Δεν είναι θέση εύκολη, αφού δεν συνεπάγεται επαίνους και τρόπαια. Επέλεξα να μείνω εκτός τροπαίων. Επέλεξα τις ίσες αποστάσεις. Δεν μένω όμως εκτός του ποταμού. Είμαι παρών, μέσα στη μάχη, όπως πάντοτε. Μένω μακράν των αρχηγών, των αρχηγείων και των σειρήνων, μετέχω ίσος μεταξύ ίσων στο παλλόμενο στράτευμα της κοινωνικής μας βάσης. Ο ρόλος αυτός δεν θα τελειώσει την άλλη Κυριακή ή στις 6 Δεκεμβρίου. Καλούμαι και καλούμαστε την επόμενη μέρα να συνεργαστούμε μαχητικά και διεκδικητικά ώστε να συνθέσουμε μια ευρεία συμφωνία αρχών και θέσεων που θα ενώνει τις πλευρές, θα διασφαλίζει την ενότητα πάνω σε μια ιδεολογική και πολιτική ομοιογένεια, θα διευρύνει την παραταξιακή μας χωρητικότητα και θα μας θέσει ξανά σε τροχιά νίκης και δικαίωσης.

Αγαπητές φίλες κι αγαπητοί φίλοι,

Σε μια εποχή που πραγματικά οι πολίτες μπαίνουν μπροστά από τις ηγεσίες, μπροστάρηδες των εξελίξεων και που οι παραδοσιακοί μηχανισμοί αμφισβητούνται, επιτρέψτε μου απόψε να εκφράσω την αισιοδοξία μου για το νέο δημοκρατικό ξημέρωμα της φιλελεύθερης παράταξης. Το στοίχημά μας δεν τελειώνει στις 29 Νοεμβρίου ή στις 5 Δεκεμβρίου. Τότε θα αρχίσει. Αλλά είμαι επιτέλους αισιόδοξος πως έχουμε όλοι λάβει τα πιο ουσιαστικά μηνύματα και πως έχουμε την διάθεση να χτίσουμε νέα θεμέλια στην πολιτική μας υπόσταση. Ας ανοίξουμε λοιπόν τα αυτιά μας και ας ακούσουμε πέρα από τις αντηχήσεις της δικής μας φωνής και την αγωνία όλων εκείνων που αποτελούν την παλλόμενη καρδιά της Νέας Δημοκρατίας.

Και τότε, είμαι εξίσου βέβαιος πως ο λαός θα σταθεί και πάλι στο πλάι μας. Σας ευχαριστώ πολύ