Άρθρα

Οι Μικρό- Μεσαίες-Επιχειρήσεις (ΜΜΕ) μπορούν να ενεργοποιήσουν τις παραγωγικές δυνάμεις των τοπικών κοινωνιών εξασφαλίζοντας τις προυποθέσεις για την  ενδογενή ανάπτυξη. Στην παραπάνω πρόταση μπορεί να ενσωματωθεί μεγάλο μέρος των σύγχρονων αξόνων εφαρμοσμένης οικονομικής πολιτικής τόσο της Ε.Ε. όσο και του ΟΟΣΑ. Ιδιαίτερα  στην σύγχρονη οικονομική  πραγματικότητα οι MME  πρέπει να αποτελέσουν βασικό άξονα αναπτυξιακής πολιτικής και δημιουργίας βιώσιμων θέσεων εργασίας.

Στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη οι MME επηρεάζονται από την γενικώτερη εσωτερική κατάσταση και την ύφεση της καταναλωτικής δαπάνης μια και οι εξαγωγικές τους δραστηριότητες είναι περιορισμένες.  Η μεγαλύτερη δυσκολία την οποία αντιμετωπίζουν είναι η δυσκολία εξεύρεσης πηγών χρηματοδότησης, ενώ παράλληλα είναι περισσότερο ευπρόσβλητες στις διάφορες επιβαρύνσεις, που επιβάλλουν οι κυβερνήσεις των χωρών. Επιπρόσθετα αντιμετωπίζουν υψηλότερο κόστος, προκειμένου να τηρήσουν τις κρατικές κανονιστικές ρυθμίσεις που αφορούν την υγεία, την ασφάλεια, την τήρηση λογιστικών βιβλίων κ.λ.π. όπως και να συμμορφωθούν προς όσα επιτάσσει το φορολογικό σύστημα της χώρας (είσπραξη και απόδοση του Φ.Π.Α., φορολογία εισοδήματος εταιρειών). Η Ε.Ε. και τα μεμονωμένα κράτη-μέλη λαμβάνοντας υπόψη τα μεμονωμένα προβλήματα, που αντιμετωπίζουν οι ΜΜΕ, παράλληλα όμως και τη συμβολή τους στην υιοθέτηση καινοτόμων εφαρμογών στην οικονομία, δραστηριοποιήθηκαν, για τη στήριξη τους μέσο διαφόρων αναπτυξιακών μέτρων.

Στην ελληνική οικονομία η πολιτική επιδοτήσεων και επιχορηγήσεων στις ΜΜΕ μέσω αναπτυξιακών νόμων ή άμεσων κρατικών επιχορηγήσεων έχει ημερομηνία λήξεως. Στην Ελλάδα οι στόχοι της κρατικής παρέμβασης οφείλουν να μεταβληθούν και να αποκτήσουν περισσότερο ποιοτική διάσταση και μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα. Σύμφωνα με τους στόχους της συνόδου της Λισσαβώνας  προοδευτικά θα εκλείψουν όλες οι μορφές άμεσης κεφαλαιουχικής υποστήριξης των ΜΜΕ. Η υφιστάμενη μορφή παρέμβασης στην αγορά  εμποδίζει τον ελεύθερο ανταγωνισμό. Επομένως οι άξονες πολιτικής παρέμβασης για την ενίσχυση των ΜΜΕ πρέπει να εντοπισθούν σε άλλους τομείς.  Η μορφή της κάθετης ενίσχυσης ΜΜΕ επιχειρήσεων μέσω της πολιτείας  ή η μορφή της  κεφαλαιακής ενίσχυσης θα λάβει πλέον την μορφή δανειοδότησης από  τράπεζες ή ανεξάρτητα Ταμεία.

Πρέπει να αναφερθεί ότι στους στόχους της Λισσαβώνας είναι και η μείωση του κόστους και του χρόνου εκκίνησης νέων ΜΜΕ επιχειρήσεων.  Με αυτό τον τρόπο τονώνεται η επιχειρηματικότητα απαραίτητη προυπόθεση για την ανάπτυξη. Για παράδειγμα σήμερα στην Δανία μπορεί κανείς μέσω διαδυκτίου να ξεκινήσει την λειτουργία μιας ΜΜΕ και σε χρονικό διάστημα δύο ημερών να έχει ολοκληρώσει τις απαραίτητες γραφειοκρατικές διαδικασίες.

Στην Ελλάδα υπάρχει ένα ευρύτατο φάσμα κρατικών φορέων και συναρμόδιων Υπουργείων οι οποίοι ασχολούνται με την διαμόρφωση και υλοποίηση της πολιτικής για τις  ΜΜΕ. Η αποτελεσματικότητα αυτών των πολιτικών μπορεί να αξιολογηθεί από τα αποτελέσματα και την υφιστάμενη οικονομική κατάσταση των ΜΜΕ. Ωστόσο σήμερα αποτελεί κοινή πεποίθηση ότι η πολιτική αυτή πρέπει να μεταβληθεί και να ενσωματώσει τόσο τις ευρωπαικές οδηγίες όσο και τις σύγχρονες οικονομικές εξελίξεις. Στα πλαίσια αυτά μια σύγχρονη πολιτική παρέμβασης και στήριξης των ΜΜΕ πρέπει να διακρίνεται από τα παρακάτω στοιχεία:

•  Ενσωμάτωσης της νέας τεχνολογίας και υιοθέτηση σύγχρονων μορφών management

•  Διευκόλυνση της  πρόσβασης στις αγορές του εσωτερικού και εξωτερικού

• Εντατικοποίηση της πολιτικής διαφοροποιίσης προιόντων

• Διευκόλυνση της πρόσβασης στην αγορά δανειακών κεφαλαίων (Θεσμοθέτηση και δραστηριοποίηση  του Ταμείου Αμοιβαίων Εγγυοδοτήσεων) 

• Προώθηση  της συνεργασίας των ΜΜΕ (τροφοδοσία πρώτων υλών, πωλήσεις)

• Ενίσχυση του θεσμού του Venture Capital

• Ενίσχυση των συγχωνεύσεων των ΜΜΕ

• Σταθερό φορολογικό περιβάλλον

• Απελευθέρωση των αγορών και απλοιποίηση των διαδικασιών επένδυσης για τις ΜΜΕ

Επιπλέον  η πολιτική για τις  ΜΜΕ πρέπει να διαφοροποιηθεί ανά κατηγορία. Σήμερα στην ελληνική οικονομία είναι γνωστό ότι υπάρχουν διάφοροι τύποι  οι οποίοι καλύπτουν ποικίλα πεδία επιχειρηματικής  δράσης και είναι αναγκαία η διάκριση και η αναφορά τους. Η υφιστάμενη κατηγοριοποίηση αναφέρεται σε:

ü      (α).  Επιχειρήσεις  λιανικών  πωλήσεων.  Οι  επιχειρήσεις  αυτές  αγοράζουν προϊόντα  από  διάφορους  προμηθευτές  με  σκοπό  να  τα  μεταπωλήσουν  στο καταναλωτικό  κοινό.

ü      (β). Επιχειρήσεις  χονδρικών  πωλήσεων.  Στις  περιπτώσεις  τέτοιων  επιχειρήσεων οι  πελάτες, στους  οποίους θα  μεταπωληθούν  τα  διάφορα  εμπορεύματα, είναι λιανοπωλητές, βιομηχανικές  και  εμπορικές  επιχειρήσεις  και  σε  αρκετά  μικρό βαθμό, απλοί  καταναλωτές.

ü      (γ). Επιχειρήσεις  Παροχής  Υπηρεσιών.  Οι  επιχειρήσεις  αυτές  παρέχουν  υπηρεσίες  στο  καταναλωτικό  κοινό, όπως  π.χ.  ένα  συνεργείο  αυτοκινήτων.

ü      (δ). Μεταποιητικές  επιχειρήσεις. Οι  επιχειρήσεις  αυτές  αγοράζουν  πρώτες  ύλες από  προμηθευτές, προκειμένου  να  κατασκευάσουν  οι  ίδιες  τα  προϊόντα , που θα  πουλήσουν  στους  πελάτες  τους.

Τα κίνητρα και οι διαδικασίες υποστήριξης πρέπει να προσαρμοσθούν στις παραπάνω κατηγορίες και να εξειδικευθούν ανάλογα. Αξίζει να αναφερθεί ότι στην απογραφή του 2002 από τις 509.000 επιχειρήσεις του δευτερογενούς και τριτογενούς τομέα της οικονομίας, το 99,4% απασχολούσε από 4-49 άτομα και το 0,6% πάνω από 50 άτομα. Επιπροσθέτως και βάση στοιχείων του 2002, οι Μικρό- Μεσαίες-Επιχειρήσεις της μεταποίησης δημιούργησαν το 50% της προστιθέμενης αξίας και το 62% των προϊόντων της μεταποίησης που εξήχθη στο εξωτερικό. Παράλληλα αντιμετωπίζουν δυσανάλογης έντασης προβλήματα σε σχέση με τις μεγάλου μεγέθους επιχειρήσεις οι οποίες καταλαμβάνουν κυρίαρχη θέση στην αγορά. Γίνεται λοιπόν κατανοητό ότι οι Μικρό- Μεσαίες-Επιχειρήσεις στην Ελλάδα αποκτούν ιδιαίτερη σημασία για την ανάπτυξη της Ελληνικής οικονομίας συμβάλλοντας παράλληλα στην στήριξη της απασχόλησης. Η σύγχρονη μορφή παρέμβασης και η αποτελεσματική υποστήριξη των ΜΜΕ αποσκοπεί στη δημιουργία ευνοϊκού κλίματος με την ενσωμάτωση των ΜΜΕ εντός της ενιαίας αγοράς και  αύξηση της ανταγωνιστικότητας και την διεθνοποίηση των Μικρό- Μεσαίων Επιχειρήσεων.