Ερωτήσεις 2018

Αρ.Πρωτ. 1888/26-09-2018

Ερώτηση προς τον Υπουργό Οικονομικών

Μπλόκο στη φάμπρικα των αναδιαρθρώσεων δανείων, στις απαιτήσεις για «κούρεμα» οφει¬λών και στον χαμένο χρόνο των διαπραγμα¬τεύσεων με τις επιχειρήσεις επιχειρούν να θέσουν οι τράπεζες.

Έτσι, προχωρούν σε νέες ρυθμίσεις, οι οποίες συνοδεύονται, όμως, από αυστηρότερους όρους, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα του υψηλού ποσοστού αθέτησης ρυθμισμένων δανείων. Η απροθυμία των βα¬σικών μετόχων υπερδανεισμένων επιχειρή¬σεων να βάλουν «φρέσκο» χρήμα στις εταιρείες τους ή να αποδεχθούν την πώληση αξι¬όλογων περιουσιακών στοιχείων αποτελεί τον βασικότερο λόγο για το γεγονός ότι οι ρυθμί¬σεις «μπαλόνια» (δηλαδή συμβάσεις όπου προβλέπεται η αποπληρωμή του μεγαλύτερου μέρους του οφειλόμενου κεφαλαίου κατά τη λήξη) παραμένουν κυρίαρχη πρακτική.

Παρότι οι balloon ρυθμίσεις παραμένουν κυ¬ρίαρχη πρακτική, οι επιμέρους όροι των δανειακών συμβάσεων έχουν αυστηροποιηθεί, παραπέμποντας πλέον σε μικρά «μνημόνια», τα οποία οφείλουν να υπηρετούν οι επιχειρή¬σεις. Η χορήγηση περιόδου χάριτος, με κατα¬βολή μόνο τόκων, έχει σχεδόν εξαφανισθεί και οι επιχειρήσεις αποπληρώνουν κεφάλαιο από την πρώτη δόση. Επιπρόσθετα, οι τράπεζες απαιτούν και λαμβάνουν μεγαλύτερεs εξα¬σφαλίσεις επί των εμπορικών απαιτήσεων, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις δεσμεύουν προ¬σωρινά έσοδα από το factoring, ως εγγύηση για την ομαλή καταβολή δόσεων.

Για παράδειγμα ο Ιατρικός Όμιλος Αθηνών συμ¬φώνησε, μετά από πολύμηνες συζητήσεις με τις πιστώτριες τράπεζες, στις 5 Οκτωβρίου 2017, την τροποποίηση των όρων του κοινού ομο¬λογιακού δανείου ανεξόφλητου υπολοίπου 131,9 εκατ. ευρώ. Στο τέλος του 2017, ο όμιλος δεν τηρούσε κάποιους από τους όρους τnς δανειακής σύμβασης, οι οποίοι σχετίζονται, σύμφωνα με την εταιρεία, με το ύψος των κε¬φαλαιουχικών και μη δαπανών, το ποσό εκ¬χώρησης εμπορικών απαιτήσεων, καθώς και την απρόσκοπτη καταβολή των οφειλών του ομίλου στους προμηθευτές του.

Επίσης, στην προσπάθειά τους να καταστήσουν λειτουργικούς τους όρους της δανειακής σύμβασης και πληρωτέες τις δόσεις, οι τράπεζες επιβάλλουν επίσης στις εταιρείες στενό πλαί¬σιο τόσο για τα λειτουργικά τους κόστη, όσο και για τη διενέργεια νέων επενδύσεων.

Για παράδειγμα, οι τράπεζες ρύθμισαν τον δανεισμό της εισηγμένης Creta Farms, ωστό-σο έθεσαν αυστηρούς όρους για «νοικοκύρε¬μα» στα κόστη και ενέργειες για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των θυγατρικών της εταιρείας. Ήδη, από την περσινή χρονιά, «τρέχει» πρόγραμμα μείωσης λειτουργικού κόστους , το οποίο εστιάζεται στα κόστη μεταφορικού έργου, κατανάλωσης ενέργειας και αγορών πρώτων υλών και ημιέτοιμων προϊόντων. Σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις στο εξωτερικό, ο όμιλος έχει αναπροσαρμόσει τη στρατηγική του, η οποία πλέον βασίζεται στην αξιοποίηση των κατοχυρωμένων ευρεσιτεχνιών. Στο πα¬ραπάνω πλαίσιο, η δραστηριοποίηση της θυγατρικής στις ΗΠΑ επανασχεδιάζεται, με στό¬χο μια συμφωνία από την οποία η Creta Farm θα εισπράττει royalties.

Πέραν των παραπάνω, οι τράπεζες έρχονται αντιμέτωπες και με σειρά επιχειρηματιών, οι οποίοι προτιμούν να χάσουν τα ενεχυριασμένα ακίνητα, παρά να ρυθμίσουν τα χρέη τους. Από τα τέλη Φεβρουαρίου ως σήμερα εκπλειστηριάστηκαν κυρίως ακίνητα που είχαν λάβει οι τράπεζες ως εξασφάλιση για δάνεια σε πο¬λύ μικρές (ελεύθεροι επαγγελματίες) και μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Ακόμη και υπό την απειλή του πλειστηριασμού, το ποσοστό όσων έσπευσαν να ρυθμίσουν προκειμένου να μη χάσουν -ακίνητη- περιουσία ήταν χαμηλότερο του 20%.

Σημειώνεται ότι οι χορηγήσεις δα¬νείων προς ελεύθερους επαγγελματίες και πολύ μικρές επιχειρήσεις εμφανίζουν τη μεγαλύτερη συγκέντρωση μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (Non Performing Exposures - NPEs), με βάση τα διαχρονικά στοιχεία της Τράπεζας Tnς Ελλάδας. Στο τέλος του 2017, το ύψος των NPEs της υποκατηγορίας ανερχόταν σε 65,7%, ήταν στα στεγαστικά ανερχόταν στο 43,4% και στα καταναλωτικά στο 49,3%. Αντίστοιχα τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων ανέρχονταν, κατά την ίδια ημερομηνία, στο 57% του συνόλου των χορηγήσεων τnς υποκατηγορίας, όταν στα μεγάλα επιχειρηματικά ανέρχονταν στο 22,9% και στα ναυτιλιακά στο 35%.

Κατόπιν τούτων ερωτάσθε:

1ον Συμφωνείται με τους αυστηρά περιοριστικούς όρους των επιχειρηματικών δανείων, που έχουν επιβάλει οι Τράπεζες;

2ον Ποια μέτρα θα λάβετε για την ανακούφιση δανεισμένων επιχειρήσεων, που ενώ συμφωνούν σε ρύθμιση του δανείου τους, αθετούν την συμφωνία λόγω πραγματικής αδυναμίας ανταπόκρισης στην υποχρέωσή τους;

Ο Ερωτών Βουλευτής

Νίκος Ι. Νικολόπουλος

Πρόεδρος Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος Ελλάδος