Ερωτήσεις 2017

Αρ.Πρ.:4218/16-3-2017

ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ

Συγκεκριμένη πρόταση υποβάλλει ο καθηγητής κ.Άγγελος Συρίγος, η οποία είναι η άμεση επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων της Ελλάδας στα 12 ναυτικά μίλια, παρά την ύπαρξη απειλής από την Τουρκία για πόλεμο.

Ο γνωστός καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου στο τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, σε άρθρο του στην εφημερίδα «Καθημερινή» με τίτλο «Ακυρώνοντας την τουρκική πολιτική», υποστηρίζει ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, όπως και οι προκάτοχοί του, θα συνεχίσει να αμφισβητεί με διαφόρους τρόπους το νομικό καθεστώς στο Αιγαίο και ότι η οικονομική καχεξία της χώρας μας θα του ανοίγει την όρεξη.

«H ένταση με την Τουρκία δεν είναι ανεξήγητη. Ξεκίνησε όταν ο Άρειος Πάγος απέρριψε (ορθώς) το αίτημα για έκδοση των οκτώ αξιωματικών στην Τουρκία. Ο Ερντογάν το αντιμετώπισε ως προσωπική προσβολή και ακολούθησε την παλαιά, δοκιμασμένη, κεμαλική συνταγή: στρατιωτική απειλή ως μέσον ασκήσεως πολιτικών πιέσεων. Στην Ελλάδα επικρατεί η εντύπωση ότι το κάνει για εσωτερικούς λόγους. Σαφώς! Όχι όμως για τους εσωτερικούς λόγους που εμείς εννοούμε. Το θέμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων σπανιότατα βρίσκεται τις τελευταίες εβδομάδες στα πρώτα οκτώ θέματα των ειδήσεων στην Τουρκία. Ο Ερντογάν, όμως, φοβάται ότι μπορεί να το χρησιμοποιήσει η αντιπολίτευση. Δρα, λοιπόν, προληπτικά ανεβάζοντας τους τόνους. Δεν το κάνει για να συσπειρώσει τον κόσμο πίσω του. Υπ’ αυτό το πρίσμα είναι πιθανόν να μειωθεί η ένταση μετά το δημοψήφισμα, αλλά η ουσία του προβλήματος παραμένει. Ο Ερντογάν, όπως και οι προκάτοχοί του, θα συνεχίσει να αμφισβητεί με διαφόρους τρόπους το νομικό καθεστώς στο Αιγαίο. Επιπλέον, η οικονομική καχεξία της χώρας μας θα του ανοίγει την όρεξη.

Το ερώτημα για την Ελλάδα είναι εάν μπορούμε να ακυρώσουμε σε βάθος χρόνου τη συγκεκριμένη τουρκική πολιτική. Πρέπει να θέσουμε αυτό το ερώτημα, διότι οφείλουμε άμεσα να επαναχαράξουμε τη στρατηγική μας έναντι της Τουρκίας.

«Μετά το 1999 βασισθήκαμε στον σταδιακό εξευρωπαϊσμό της Τουρκίας. Σήμερα, η ευρωπαϊκή της προοπτική είναι νεκρή», τονίζει ο Έλληνας καθηγητής και συνεχίζει:

«Είναι καιρός να μιλήσουμε για το μεγάλο ταμπού: την αύξηση των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 μίλια. Πρόκειται για αδιαμφισβήτητο δικαίωμα που δίνει το διεθνές δίκαιο και έχει ασκηθεί από όλα σχεδόν τα παράκτια κράτη στον κόσμο (148 στον αριθμό), πλην της Ελλάδος. Με την αύξηση των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 μίλια οι περισσότερες από τις τουρκικές διεκδικήσεις στο Αιγαίο θα τερματισθούν ή θα καταστούν άνευ σημασίας».

Και εξηγεί:

«- Η περιοχή της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου που διεκδικούν σήμερα οι δύο χώρες θα περιορισθεί μόλις στο 5,1%.

-Το διαφορετικό εύρος εναερίου χώρου (10 μίλια) και χωρικών υδάτων (6 μίλια) θα πάψει να υφίσταται.

-Η Τουρκία θα απονομιμοποιηθεί εντελώς στην προσπάθεια της να αλλάξει τα όρια FIR Αθηνών και της Ζώνης Έρευνας και Διασώσεως, που πλέον θα περιλαμβάνουν περιοχές ελληνικής κυριαρχίας σε ποσοστό 72% (έναντι 43% σήμερα) της θαλάσσιας επιφάνειας του Αιγαίου.

-Οι λεγόμενες «γκρίζες ζώνες» κυριαρχίας θα αποκτήσουν μόνον συμβολικό χαρακτήρα. Η Τουρκία τις θέτει προκειμένου να καταστήσει τη δικαστική οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας δεύτερο κατά σειράν θέμα μετά τη διαπίστωση της κυριότητας επί κάποιων νησιών στο Αιγαίο.

Τα μόνα ζητήματα που δεν αγγίζει η αύξηση των χωρικών υδάτων είναι (α) το καθεστώς αποστρατιωτικοποιήσεως των ανατολικών νησιών του Αιγαίου και (β) η αμφισβήτηση της υφαλοκρηπίδας του συμπλέγματος της Μεγίστης (Καστελλόριζο). Στο παρελθόν δεν προχωρήσαμε σε αύξηση των χωρικών υδάτων για διαφόρους λόγους. Μετά το 1974 προείχε η ένταξή μας στην ΕΟΚ. Στη συνέχεια δεν είχαν ολοκληρωθεί οι διαπραγματεύσεις που οδήγησαν στην υιοθέτηση της συμβάσεως για το δίκαιο της θάλασσας ή μετά το 1999 δόθηκε σημασία στην εμπλοκή του ευρωπαϊκού παράγοντα στις ελληνοτουρκικές διαφορές.

Η μεγάλη σκιά πίσω από την αδράνεια ήταν πάντα η απειλή πολέμου εκ μέρους της Τουρκίας. Παράνομη μεν, αλλά δεν μπορούσε να μη ληφθεί υπ’ όψιν.

Αυτή είναι και η ουσιαστική πρόκληση που πρέπει να αντιμετωπίσει η ελληνική εξωτερική πολιτική. Εκεί που έχουν (έχουμε) φτάσει τα πράγματα, δεν μπορούμε να προχωρήσουμε σε αύξηση αύριο το πρωί. Πρέπει να προηγηθεί συστηματική ενημέρωση των παραγόντων της διεθνούς πολιτικής σκηνής που χρησιμοποιούν το Αιγαίο είτε εμπορικά είτε στρατιωτικά και να βρεθούν σύμμαχοι. Στον σχεδιασμό πρέπει να περιλαμβάνεται η παροχή διευκολύνσεων για τη ναυσιπλοΐα (που θα περιλαμβάνουν και την Τουρκία), τυχόν προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο για το θέμα αλλά και η πρακτική αντιμετώπιση των τουρκικών προκλήσεων.

Αρκετοί θα σκεφτούν πως είναι ουτοπικό. Είναι πράγματι; Μήπως δεν ήταν ουτοπικές τη δεκαετία του 1970 η ένταξη της Ελλάδος στην ΕΟΚ ή τη δεκαετία του 1990 η ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. Όταν δουλεύουμε με συγκεκριμένο στόχο, συνήθως τα καταφέρνουμε», καταλήγει ο Άγγελος Συρίγος.

Ας κρατήσουμε τις τελευταίες φράσεις του Καθηγητή Συρίγου. Η χάραξη εξωτερικής πολιτικής οφείλουμε να διακατέχεται από ρεαλισμό αλλά και από αυτοπεποίθηση, όρος που εξέλειπε από την Ελληνική πλευρά εδώ και δεκαετίες. Με συμφωνία της πλειονότητας των μεγαλυτέρων πολιτικών σχηματισμών της χώρας πρέπει οπωσδήποτε να αλλάξει ο σχεδιασμός της εξωτερικής πολιτικής σε σχέση με την Τουρκία. Ευρωπαϊκή Πορεία για τη χώρα αυτή δεν πρόκειται να υπάρξει όσο θα την κυβερνά το κόμμα του Ερντογάν κι όχι μόνο, μιας που και η Τουρκική αντιπολίτευση είναι το ίδιο προκλητική. Ας αφήσουμε την καταστρεπτική πολιτική του κατευνασμού κι ας δουλέψουμε εντός ΝΑΤΟ και Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την επίτευξη του στόχου της επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 μίλια, πράγμα που δικαιούται η χώρα μας βάσει του Διεθνούς Δικαίου.

Κατόπιν των ανωτέρω ερωτάσθε:

1. Κατόπιν της βαθειάς ρήξης και του «ακήρυχτου» πολέμου μεταξύ Τουρκίας και σημαντικότατων χωρών της ΕΕ έχει ήδη ενταφιασθεί η Ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας για πολλά χρόνια. Θα προβεί η Ελλάδα σε αλλαγή στρατηγικής στην εξωτερική πολιτική της έναντι της Τουρκίας;

2. Σε ποιες διπλωματικές κι άλλες ενέργειες θα προχωρήσει το Υπουργείο Εξωτερικών σε επίπεδο lobbying και συμμαχιών σε διεθνείς οργανισμούς και σημαντικές χώρες για την πραγμάτωση του στόχου επέκτασης των Ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 μίλια στο Αιγαίο;

Ο ερωτών βουλευτής

Νίκος Ι. Νικολόπουλος

Πρόεδρος του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος Ελλάδος