Ερωτήσεις 2015

Αρ.Πρ.:1324/20.11.2015

ΕΡΩΤΗΣΗ

ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ, ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

Αλήθεια, θυμάστε τι είχε συμβεί το 2006 όταν ανακοινώθηκε από την τότε διοίκηση του κ. Αράπογλου η εξαγορά από την Εθνική Τράπεζα του 46% της τουρκικής Finansbank; Η μεγάλη αυτή επιχειρηματική συμφωνία προκάλεσε τότε πολιτικό σεισμό, με τα κόμματα της αντιπολίτευσης να αντιδρούν έντονα, κάνοντας μάλιστα λόγο για σκάνδαλο πρώτου μεγέθους.

Μια δεκαετία μετά τείνει να δημιουργηθεί ανάλογο κλίμα, αλλά αυτή τη φορά για εντελώς αντίθετο θέμα. Διότι οι αντιδράσεις αυτή τη φορά, που αναμένεται μάλιστα το επόμενο διάστημα να κλιμακωθούν, έχουν να κάνουν με την απόφαση της διοίκησης της ΕΤΕ να πουλήσει το πιο σημαντικό ίσως περιουσιακό στοιχείο του ομίλου, δηλαδή της Finansbank. Το ζήτημα, όπως έγραψε και την προηγούμενη εβδομάδα η εφημερίδα «Η ΑΞΙΑ», που προκαλεί τριγμούς τόσο σε πολιτικό όσο και σε επιχειρηματικό επίπεδο είναι το τίμημα που θα εισπράξει η Εθνική Τράπεζα. Διότι, αν ήταν σκάνδαλο η εξαγορά της Finansbank το 2006, τότε πως θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η πώληση του 100% της τράπεζας με τίμημα το οποίο η αγορά εκτιμάει ως ιδιαίτερα χαμηλό σε σχέση με τα κεφάλαια που έχει επενδύσει η ΕΤΕ στην Τουρκία;

Όπως και να το κάνουμε, αυτό που πάει να γίνει με τη Finansbank πρόκειται περί εκποίησης. Αυτή είναι η «ταμπακιέρα» του όλου ζητήματος. Διότι το τίμημα που φαίνεται ότι προσφέρουν οι επίδοξοι «μνηστήρες» της Finansbank είναι μικρότερο όχι μόνο της λογιστικής αξίας της τράπεζας, αλλά και του στόχου που έχει θέσει η διοίκηση της ΕΤΕ. Και φυσικά σε καμία περίπτωση δεν συγκρίνεται με τα κεφάλαια που έχει πληρώσει η ΕΤΕ για να αγοράσει τις μετοχές της Finansbank! Έχουμε και λέμε λοιπόν. Αυτή τη στιγμή η λογιστική αξία της Finansbank υπολιογίζεται περί τα 3,4 δις. ευρώ. Η δε τρέχουσα αξία της Finansbank στο χρηματιστήριο της Τουρκίας είναι 5,9 δις. ευρώ. Στόχος της ΕΤΕ υποτίθεται ότι είναι, από την πώληση του 100% των μετοχών, να εισπραχθούν τουλάχιστον 3 δις. ευρώ. Όπως όλα όμως δείχνουν, θα μείνει ευσεβής πόθος.

Δηλαδή τώρα τα 2 δις. ευρώ για το 100% είναι ικανοποιητικό τίμημα; Στις προηγούμενες διοικήσεις της ΕΤΕ είχαν φτάσει προσφορές ύψους 5-6 δις. ευρώ για το 60%, αλλά το deal δεν προχώρησε. Η σημαντικότερη όμως προσφορά είχε έρθει πάλΙ από το Κατάρ περί τα τέλη του 2013, όταν προσέφερε 5,8 δις. ευρώ για την απόκτηση του 100% της Finansbank. Επρόκειτο για μια προσφορά η οποία κάλυπτε τα κεφάλαια που είχε επενδύσει η ΕΤΕ στην Τουρκία, αλλά δεν έγινε αποδεκτή . Τώρα οι Άραβες επιστρέφουν, αλλά βεβαίως προσφέρουν λιγότερα.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα τελευταία χρόνια, και παρά τα σκαμπανεβάσματα της τουρκικής οικονομίας , η Finansbank παρουσίαζε σταθερή ανάπτυξη των εργασιών της. Σήμερα αποτελεί την πέμπτη σε μέγεθος ιδιωτική τράπεζα στην Τουρκία, ενώ η συμβολή της στα μεγέθη της ΕΤΕ είναι ιδιαίτερα σημαντική. Η Finansbank καλύπτει το μεγαλύτερο ποσοστό των εργασιών του ομίλου της Εθνικής Τράπεζας στο εξωτερικό, καθώς κατέχει το 76% του ενεργητικού της διεθνούς τραπεζικής της. Επιπλέον, κατέχει το 25% των καταθέσεων και το 27% των δανείων του ομίλου της Εθνικής Τράπεζας. Παράλληλα, η Finansbank συνεισφέρει κάθε χρόνο στο ταμείο της Εθνικής με περίπου 80 εκατ. Ευρώ, ενώ μόνο το δεύτερο τρίμηνο του 2015 κάλυψε το 43% των προ προβλέψεων κερδών του ομίλου. Και για όσους τα προηγούμενα χρόνια «γκρίνιαζαν» γιατί η ΕΤΕ δεν έχει εισπράξει ούτε ένα ευρώ μέρισμα ως βασικός μέτοχος της Finansbank, θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι αυτό ήταν αποτέλεσμα των κανονισμών της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας. Συγκεκριμένα, υποχρέωνε επί χρόνια τις τράπεζες που είχαν έδρα στην Τουρκία να αποθεματοποιούν τα κέρδη που παρουσίαζαν στους ισολογισμούς τους, προκειμένου έτσι να εμφανίζουν υψηλούς δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας. Οπότε, δεν μπορούσαν να μοιράσουν μέρισμα. Σε διαφορετική περίπτωση, κάθε φορά που η ΕΤΕ θα εισέπραττε μέρισμα θα ήταν υποχρεωμένη παράλληλα να προχωρήσει και σε ΑΜΚ της τουρκικής τράπεζας.

Επειδή, δεν υπάρχει περίπτωση η ΕΤΕ από την πώληση να βγάλει τα κεφάλαια που έχει τοποθετήσει στην Τουρκία. Το 2006 η Εθνική είχε εξαγοράσει το 46% της Finansb;ank έναντι 2,154 δις. ευρώ και το 2007 αγόρασε το υπόλοιπο ποσοστό έναντι 1,7 δις. ευρώ. Το τελικό κόστος της επένδυσης όμως έφτασε περί τα 5 δις. ευρώ.

Επειδή, τον Μάρτιο του 2014 η ΕΤΕ προχώρησε στην εξαγορά και του υπολοίπου 9,68% που ήταν στο έλεγχο του κ. Οζιεγκίν, προέδρου και ιδρυτή της Finansbank και πλήρωσε 500 εκατ. Ευρώ.

Επειδή, τα περίεργα δεν σταματούν εκεί. Το International Finance Corporation (IFC), μέλος της World Bank κατείχε το 5% των μετοχών της Finansbank. Τον Σεπτέμβριο του 2014 λοιπόν το ποσοστό αυτό το εξαγόρασε η ΕΤΕ και πλήρωσε 343,06 εκατ. ευρώ. Πράγμα που σημαίνει ότι μόνο για το 11,98% των μετοχών της Finansbank (6,98% και 5%) η ΕΤΕ πλήρωσε συνολικά περί τα 943 εκατ. ευρώ, ενώ τώρα για το 100% που πουλάει, με το ζόρι θα εισπράξει 2 δις. ευρώ!

Επειδή, πολλοί υποστηρίζουν, η πώληση του 100% της Finansbank ουσιαστικά συνιστά μια αποεπένδυση και την περιχαράκωση και τον περιορισμό της Εθνικής Τράπεζας, αλλά και γενικότερα του τραπεζικού συστήματος εντός των ελληνικώ συνόρων.

Επειδή, η ΕΤΕ, όπως και οι άλλες συστημικές τράπεζες, έχει ανάγκη από κεφάλαια.

Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτάται η Κυβέρνηση και συγκεκριμένα οι συναρμόδιοι Υπουργοί:

1. Δικαιολογεί το γεγονός ότι προτίθεται να πουλήσει το 100% της Finansbank, όταν μάλιστα στο ήδη εγκεκριμένο από πέρυσι σχέδιο αναδιάρθρωσης υπήρχε η δέσμευση για πώληση μέρους μόνο των μετοχών της τουρκικής τράπεζας;

2. Όλο το προηγούμενο διάστημα υπήρχαν σχέδια για την πώληση του 20%, του 40%, ακόμη και του 60% των μετοχών της Finansbank που κατείχε η ΕΤΕ. Πως έφτασε σήμερα να αναγκάζεται να πουλήσει το 100%;

3. Δικαιολογείται άραγε μια τέτοια επιχειρηματική κίνηση από το γεγονός ότι στον έλεγχο της ΕΚΤ διαπιστώθηκε κεφαλαιακό έλλειμμα ύψους 1 δις. ευρώ από τις δραστηριότητες της ΕΤΕ στην Τουρκία; Τι πουλάει όμως στην ουσία η ΕΤΕ;

4. Οπότε, με βάση όλα τα παραπάνω, μήπως έχουν τελικά δίκιο παράγοντες της αγοράς που υποστηρίζουν ότι η ΕΤΕ θα έπρεπε να επιδιώξει να καλύψει όσο δυνατόν μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαιακών αναγκών της με ιδιωτικά κεφάλαια, παρά να προσφύγει ουσιαστικά στην ολική εκποίηση ενός σημαντικού περιουσιακού της στοιχείου;

Ο ερωτών βουλευτής

Νίκος Ι. Νικολόπουλος

Πρόεδρος του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος Ελλάδος